Op 4 februari van dit jaar vond de verdiepingssessie ‘Integrale samenhangende besluitvorming’ plaats. Maar wat houdt dit veelomvattende begrip eigenlijk in? En wat zijn lessen die je kunt gebruiken om hier zelf invulling aan te geven?
De verdiepingssessie was alweer de 4e bijeenkomst waarbij vertegenwoordigers van ProRail, Movares, Rijkswaterstaat, Sweco en Witteveen+Bos van gedachten wisselen over de Omgevingswet. ProRail nam als gastheer het plenaire gedeelte voor zijn rekening, waarna de deelnemers in deelsessies met elkaar verder spraken. Lees hier het uitgebreide verslag van de bijeenkomst.
Opgave – participatie – oplossing
Het onderwerp Integrale samenhangende besluitvorming is van wezenlijk belang als we straks de Omgevingswet samen moeten uitvoeren. Of je nu aan de slag gaat met een omgevingsvisie of -plan, een projectbesluit of bijvoorbeeld een vergunning. Kort gezegd komt het erop neer dat je alle relevante onderwerpen, perspectieven en belangen vooraf bij elkaar brengt en van daaruit een samenhangend besluit neemt. We bedenken niet langer ‘in ons eentje’ een oplossing voor een logistieke of technische opgave waar de samenleving dan op mag reageren. Nee, we verrijken als het ware de inspraak door al eerder in een project met alle stakeholders in gesprek te gaan. ‘Voortaan gaan we van opgave naar participatie om daarna – samen – de oplossing te bedenken’, omschrijft Eric Westerhuis, omgevingsmanager ProRail, dit kort en krachtig.
‘Voortaan gaan we van opgave naar participatie om daarna – samen – de oplossing te bedenken’
Eric Westerhuis, omgevingsmanager ProRail
Openheid – samenwerken – verbeteren
Randvoorwaarden om dit te bewerkstelligen zijn een open blik en samenwerken op basis van gelijkwaardigheid. Dat laatste vereist bijvoorbeeld ook dat je álle relevante informatie deelt. Je kunt tenslotte pas een oplossing tot stand brengen die echt een afspiegeling van de omgeving is, als je samen hetzelfde, compléte verhaal omarmt. Integraal en samenhangend kijken biedt – naast breder gedragen oplossingen – ook een uitgelezen kans om de toekomst te omarmen. Zoals Eric Westerhuis het weer treffend formuleert: ‘Ga niet uit van stilstand, maar maak de dingen beter. Dus geen natuurcompensatie, maar natuurverbetering.’
Praktijk – lessen – perspectief
Integrale samenhangende besluitvorming heeft een grote belofte in zich. Tegelijkertijd beseft iedereen dat het waarmaken van deze belofte in de praktijk nog een flinke uitdaging is. Tijdens de verdiepingssessie kwam een aantal lessen naar voren die je binnen je organisatie of afdeling kunt gebruiken om de nieuwe manier van denken en werken te stimuleren (lees voor meer tips en ideeën het uitgebreide verslag).
- Zorg voor een heldere sturingsfilosofie die gericht is op stimulering van integraliteit. Daarbij horen ook prestatie-indicatoren.
- Ontwikkel en verspreid succesverhalen en best practices: zo krijg je olievlekwerking.
- Luisteren, nieuwsgierig zijn én doorvragen moet een basisattitude zijn.
- Een gezamenlijk bestuurlijk traject vergt tijd: neem deze tijd ook.
Ten slotte: er is behoefte aan wenkend perspectief. Hoe doen we dat? Het is samen zoeken en bezien waarvoor je elkaar nodig hebt. Er is commitment nodig om samen het doel te bereiken. Daarbij hoort ook dat je de afspraken die je maakt om het doel te bereiken, samen doorleeft.